Wrzesień miesiącem świadomości FASD
Wrzesień miesiącem świadomości FASD
FAS (Alkoholowy Zespół Płodowy) jest specyficznym wrodzonym upośledzeniem rozwoju, spowodowanym prenatalną ekspozycją na alkohol. Może występować w czystej postaci spektrum zaburzeń. Natomiast szeroki zakres skutków związanych z piciem alkoholu przez matkę w ciąży określany jest jako FASD.
„O czym trzeba przede wszystkim pamiętać?
- Alkohol pity w czasie ciąży zaburza prawidłowy rozwój zarodka i płodu. Może uszkodzić mózg i inne narządy dziecka, wpływając na dalsze funkcjonowanie emocjonalne i społeczne dziecka. Fizyczne i umysłowe wady wrodzone u dziecka będące wynikiem działania alkoholu etylowego w okresie płodowym nazywamy Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych – FASD.
- W czasie ciąży nie ma dawki alkoholu, która byłaby bezpieczna dziecka. Pijąc napoje alkoholowe kobieta naraża swoje dziecko na nieodwracalne uszkodzenia, które mogą spowodować zaburzenia w jego rozwoju.
- Pamiętajmy: alkohol zawarty w piwie, winie, wódce, drinkach, nalewkach jest taki sam i działa tak samo! Dlatego w ciąży należy zachować całkowitą abstynencję.
- Alkohol pity przez kobietę w czasie ciąży powoduje znacznie więcej szkód w organizmie dziecka niż palenie papierosów czy używanie narkotyków! Alkohol jest najsilniej działającym teratogenem. (czyli substancją uszkadzającą – od „teratos” – potwór) i ze względu na swoją toksyczność jest najczęstszą przyczyną zaburzeń neurorozwojowych u dzieci.
- W czasie ciąży łożysko chroni dziecko przed różnymi zagrożeniami. Jednak cząsteczki alkoholu (oraz jego metabolitów, w tym aldehydu octowego) bez trudu przechodzą przez łożysko! Po ok. godzinie stężenie alkoholu we krwi dziecka jest takie samo jak we krwi matki, tyle że w maleńkim organizmie powoduje znacznie większe szkody!
- Piwo bezalkoholowe, zgodnie ze definicją napoju alkoholowego może zawierać do 0,5% alkoholu etylowego! Dlatego w ciąży lepiej nie ryzykować i zrezygnować także z piwa bezalkoholowego.
- Zaprzestanie picia w każdym momencie ciąży jest korzystne dla dziecka. Jeżeli będącej w ciąży kobiecie przydarzą się incydenty związane ze spożywaniem alkoholu, to i tak przestając go używać sprawi, że będzie on miał mniej szkodliwy wpływ, niż gdyby kontynuowała picie.
- Będąc w ciąży kobieta może usłyszeć wiele porad i zaleceń – że „picie czerwonego wina zwiększa liczbę czerwonych krwinek” a „picie piwa poprawia laktację” …To bardzo niebezpieczne stereotypy. Pamiętajmy – alkohol etylowy to przede wszystkim substancja chemiczna C2H5OH i jako toksyna ma niszczący wpływ na delikatne nowopowstające komórki dziecka rozwijające się w łonie matki.
- Jak wykazały badania, w Polsce Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych występuje co najmniej u 20 na 1000 dzieci w wieku 7-9 lat. To 20 razy więcej niż dzieci z Zespołem Downa. Z tą różnicą, że FASD można w 100% zapobiec. Wystarczy zachować abstynencję w czasie ciąży!
- Także w okresie karmienia piersią używki mogą wyrządzić nieodwracalne szkody w rozwoju dziecka. Udowodniono, że spożyty alkohol przedostaje się do mleka matki, a w konsekwencji trafia do krwioobiegu dziecka.
Z drobnych decyzji zbudowana jest przyszłość. 9 miesięcy ciąży bez alkoholu daje dziecku szansę na prawidłowy rozwój. Nie zapominajmy też, że ochroną powinien być objęty po prostu okres prokreacji i abstynencja powinna dotyczyć zarówno ojca jak i matki.”
Jolanta Terlikowska, Dyrektor Programowa Instytutu Nowej Kultury, profilaktyk, specjalista ds. profilaktyki FASD
U dzieci narażonych na alkohol w okresie prenatalnym, może pojawić się wiele nieprawidłowości rozwojowych, m.in.:
- Deformacje budowy kończyn, twarzy, mięśni, wady narządów wewnętrznych
- Nadwrażliwość dotykowa, słuchowa, niedowrażliwość smakowa, węchowa, podwyższone lub obniżone napięcie mięśniowe, zaburzenia czucia temperatury, podwyższony próg bólowy, potrzeba ciągłego poszukiwania możliwości intensywnego ruchu
- Opóźnienia rozwoju mowy, rozwoju ruchowego, trudności w nauce, impulsywność, rozpraszalność uwagi
- W zakresie funkcjonowania poznawczego: problemy z nauką, zaburzenia myślenia, pamięci, uwagi, porządkowania informacji, spadki motywacji, trudności z planowaniem i organizacją, koordynacją wzrokowo – ruchową, możliwy obniżony iloraz inteligencji
- W zakresie funkcjonowania emocjonalno - społecznego: trudności z przyjmowaniem ról i przestrzeganiem reguł, impulsywność, brak refleksji i osądu, chwiejność emocjonalna, wahania nastroju, brak wyczucia siły, niezręczność ruchowa, potrącanie, rozpychanie, przymus głośnego mówienia, problemy emocjonalne – lęk, złość, unikanie, wycofanie się, kłamstwa, ucieczki z domu, uzależnienia, depresja, trudności z kontrolowaniem impulsów seksualnych
Wczesna diagnoza FAS jest niezwykle ważna, ponieważ pozwala na szybkie rozpoczęcie odpowiednich terapii i wsparcia. Im wcześniej rozpoznamy to schorzenie, tym szybciej możemy zacząć pracować nad dostosowanymi do potrzeb dziecka strategiami edukacyjnymi i terapeutycznymi.
Przypominamy, że Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łęcznej przyjmuje zgłoszenia mieszkańców naszego powiatu do Regionalnego Punktu Diagnozy i Terapii FAS/FASD w Lublinie, którego zadaniem jest zwiększenie dostępności pomocy dla dzieci z FAS /FASD oraz ich opiekunów poprzez:
- Wykonywanie kompleksowych diagnoz w zakresie FAS/FASD
- Prowadzenie konsultacji i indywidualną pracę z dzieckiem z zespołem FAS/FASD, w tym instruktaż rodziców/opiekunów w zakresie pracy z podopiecznym w domu
- Prowadzenie indywidualnych spotkań psychoedukacyjnych rodziców/opiekunów i umożliwienie im udziału w grupach wsparcia
- Specjalistyczną pomoc: medyczną, pedagogiczną, psychologiczną, terapeutyczną
Zapraszamy do kontaktu!
Psycholog - mgr Katarzyna Libera
Poniedziałek- Piątek: 8.00-16.00
pokój nr 15
tel. 81 53 15 367