Informator dla osób usamodzielnianych i ich opiekunów

Utworzono dnia 30.06.2020

Informator

dla osób usamodzielnianych i ich opiekunów

Dążenie do wartości wyższych nie jest arystokratycznym przywilejem wybranych, ale może być udziałem wielu, pod warunkiem, że zdobędą się na wysiłek samodzielności, doskonalenia smaku i umysłu, odrzucenia łatwizny.

Zbigniew Herbert

Tytułem wstępu:

Informator ten został przygotowany w celu zebrania w jednym miejscu najważniejszych informacji dotyczących procesu usamodzielnienia.

Mamy nadzieję, że pozyskana wiedza ułatwi osobom w to zaangażowanym odnalezienie się w tym obszarze tak, żeby jak najlepiej wykorzystać istniejące możliwości
i w rezultacie osiągnąć cel, którym jest przygotowanie młodego człowieka do wkroczenia samodzielnie w dorosłe życie i realizowanie dalszych planów.

Czym jest proces usamodzielnienia?

Jest to ważny etap w życiu, który ma pomóc młodemu człowiekowi w przygotowaniu się do podjęcia samodzielnego dojrzałego życia. Tak naprawdę trwa on całe życie i każdy przez niego przechodzi. Jednak dla osób znajdujących się w wyjątkowej sytuacji życiowej będących w wieku 17-25 lat dodatkowo są zaoferowane różne formy wsparcia w tym okresie.

Osoba usamodzielniana to młody człowiek przebywający na podstawie postanowienia sądu w pieczy zastępczej /tj. rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka, całodobowa placówka opiekuńczo- wychowawcza typu rodzinnego i socjalizacyjnego, regionalna placówka opiekuńczo – terapeutyczna, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii (zapewniający całodobową opiekę), schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy.

Proces usamodzielnienia dla tych osób rozpoczyna się na trzy miesiące przed osiągnięciem pełnoletności, ale już rok przed skończeniem 18 roku życia osoba usamodzielniana wybiera tzw. opiekuna usamodzielnienia, który pełni funkcję wspierającą.

W zależności od indywidualnej sytuacji życiowej proces usamodzielnienia trwa najdłużej do ukończenia 25 roku życia.

Nie zaczyna się od zera bo przez wszystkie lata swojego dotychczasowego życia osoba wkraczająca w ten etap zdobywała wiedzę, umiejętności, podejmowała wyzwania, rozwiązywała problemy. Podczas procesu usamodzielnienia zostanie to wszystko wykorzystane, żeby wspomóc wychowanka w dalszym rozwoju. Może to być wymagający etap w życiu. Z jednej strony czeka się z utęsknieniem na osiągnięcie pełnoletności. Z drugiej jednak dorosłe życie wiąże się też z nowymi wyzwaniami, które mogą przytłaczać.

Ważne jest to, aby wykorzystać ten czas jak najlepiej tak, żeby dorosłe życie stwarzało więcej możliwości niż zagrożeń.

Na co zatem przeznaczony jest ten czas?

Na zastanowienie kim jesteś, jakie masz zasoby, ograniczenia, na czym Ci zależy, jakie masz cele życiowe, jak możesz je osiągnąć;
Na rozpoczęcie realizacji tych celów;
- Na kształcenie, wybór zawodu, zdobywanie nowych umiejętności;
- Na naukę rozwiązywania różnych zadań charakterystycznych dla dorosłego życia typu: poszukiwanie pracy, zdobywanie doświadczenia zawodowego, zdobycie prawa jazdy, gospodarowanie pieniędzmi, zaznajomienie się z różnymi instytucjami itp.;
- Na stwierdzenie na kogo można liczyć w swoim życiu, na budowanie prawidłowych relacji;
- Na tworzenie własnej koncepcji na życie,

Etapy procesu usamodzielniania

Teraz po kolei, krok po kroku, zostaną omówione kolejne działania w procesie usamodzielnienia, co miejmy nadzieję pozwoli zyskać przekonanie, że może jest to z jednej strony wymagający czas, ale z drugiej bardzo pożyteczny i potrzebny.

2.1. Wyznaczenie opiekuna usamodzielnienia

Co najmniej rok przed osiągnięciem pełnoletności osoba usamodzielniana jest zobowiązana wskazać osobę, która będzie pełniła funkcję opiekuna usamodzielnienia oraz uzyskać jej pisemną zgodę.

Opiekun usamodzielnienia to osoba, która będzie towarzyszyć przez cały okres usamodzielnienia. Warto dobrze się zastanowić nad jej wyborem.

Kim jest opiekun usamodzielnienia?

może nim zostać, po pisemnym wyrażeniu zgody, jedno z rodziców zastępczych, dyrektor placówki rodzinnej, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, wychowawca, psycholog lub pracownik socjalny placówki, albo inna osoba wskazana przez osobę usamodzielnianą.
osoba wyznaczona przez starostę właściwego ze względu na miejsce pochodzenia osoby usamodzielnianej, jeżeli daje on rękojmię należytego wykonywania powierzonych mu zadań.

Opiekun usamodzielnienia zobowiązany jest do realizacji następujących zadań:

zapoznanie się z dokumentacją i drogą życiową osoby usamodzielnianej;
opracowanie wspólnie z osobą usamodzielnianą programu usamodzielnienia;
ocena realizacji programu usamodzielnienia oraz jego modyfikowanie;
współpraca z rodziną osoby usamodzielnianej oraz ze środowiskiem lokalnym, zwłaszcza ze szkołą oraz gminą;
wspieranie osoby usamodzielnianej w realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia.

2.2. Na miesiąc przed osiągnięciem pełnoletności osoby usamodzielnianej, dyrektor lub kierownik placówki albo rodzina zastępcza informuje powiatowe centrum pomocy rodzinie, właściwe ze względu na miejsce zamieszkania osoby usamodzielnianej przed umieszczeniem w pierwszej formie pieczy zastępczej, o zamiarze jej usamodzielnienia.

Pełnoletni wychowanek przebywający w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej ma prawo wyboru:

może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówce opiekuńczo – terapeutycznej za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka, dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej albo dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia, jeżeli: uczy się w szkole, uczy się w uczelni, uczy się u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego, uczy się na kursach, jeżeli ich ukończenia jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia, legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

może opuścić pieczę zastępczą

W każdym przypadku bez względu na to, czy wychowanek zdecydował się na pozostanie w pieczy zastępczej, czy też zdecydował się na jej opuszczenie, należy rozpocząć proces usamodzielnienia.

2.3. Opracowanie Indywidualnego Programu Usamodzielnienia (IPU)

Osoba usamodzielniana wraz z opiekunem usamodzielnienia, przy współpracy właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie (ze względu na miejsce pochodzenia osoby usamodzielnianej), jest zobowiązana opracować Indywidualny Program Usamodzielnienia.

Indywidualny Program Usamodzielnienia przygotowuje się co najmniej na 1 miesiąc przed osiągnięciem pełnoletności, biorąc pod uwagę sposób i formy:

współdziałania i wspierania osoby usamodzielnianej w kontaktach z rodziną i środowiskiem;
uzyskania wykształcenia zgodnego z możliwościami i aspiracjami osoby usamodzielnianej;
uzyskania kwalifikacji zawodowych;
pomocy w ustaleniu uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego;
osiedlenia się osoby usamodzielnianej w powiecie innym, niż miejsce zamieszkania przed umieszczeniem w pierwszej formie pieczy zastępczej;
pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w szczególności przez umożliwienie zamieszkania w mieszkaniu chronionym przez czas określony, ułatwienie uzyskania mieszkania socjalnego z zasobów gminy, umożliwienie osobie uczącej się w szkole ponadgimnazjalnej lub ponadpodstawowej zamieszkania w bursie, lub internacie do czasu ukończenia nauki,
podjęcia zatrudnienia,
pomocy w uzyskaniu przysługujących świadczeń.

Przygotowując indywidualny program usamodzielnienia osoba usamodzielniana uwzględnia plan podejmowanych działań wynikających z programu i terminy ich realizacji oraz zobowiązania osoby usamodzielnianej.

Program usamodzielnienia jest formą kontraktu, w którym osoba usamodzielniana zobowiązuje się do realizacji poszczególnych postanowień w nim zawartych.

Indywidualny program usamodzielnienia staje się podstawą przyznania świadczeń na usamodzielnienie z datą podpisania go przez osobę usamodzielnianą, opiekuna usamodzielnienia oraz dyrektora powiatowego centrum pomocy rodzinie.

Brak realizacji podjętych postanowień przez osobę usamodzielnianą może stanowić podstawę do wstrzymania, zawieszenia na okres do 1 roku lub odmowy przyznania pomocy w ramach usamodzielnienia.

W przypadku zmiany sytuacji życiowej osoba usamodzielniana wspólnie z opiekunem usamodzielnienia może dokonać zmian w indywidualnym programie usamodzielnienia. Zmiany programu wymagają zatwierdzenia przez dyrektora powiatowego centrum pomocy rodzinie.

2.4. Modyfikowanie Indywidualnego Programu Usamodzielnienia

Osoba usamodzielniana wspólnie z opiekunem usamodzielnienia może dokonać, w przypadku zmiany sytuacji życiowej tej osoby lub dokonuje, w przypadkach, o których mowa w art. 37 ust. 4-6, po uzyskaniu zgody odpowiednio starosty albo marszałka województwa oraz zgody odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka, dyrektora placówki opiekuńczo – wychowawczej albo dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej – zmian w indywidualnym programie usamodzielnienia.

Zmiany indywidualnego programu usamodzielnienia wymagają zatwierdzenia przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.

Przyznawanie pomocy

Osobie usamodzielnianej przysługuje pomoc w usamodzielnieniu – pomoc na wniosek osoby usamodzielnianej.

Pomoc na usamodzielnienie przysługuje osobie, która spełnia następujące warunki:

osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej,
podstawą umieszczenia w pieczy zastępczej było postanowienie sądu,
przebywała w pieczy zastępczej co najmniej rok, w rodzinie zastępczej spokrewnionej 3 lata, na podstawie postanowienia sądu,
wskazała osobę, która podejmie się pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia i przedstawi pisemną zgodę tej osoby,
przedstawiła sporządzony razem z opiekunem usamodzielnienia i zatwierdzony przez dyrektora powiatowego centrum pomocy rodzinie indywidualny program usamodzielnienia na co najmniej miesiąc przed uzyskaniem pełnoletniości,
zobowiąże się pisemnie do realizacji przedstawionego programu usamodzielnienia

Osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną przyznaje się pomoc na:

kontynuowanie nauki – (Wniosek o przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki osoba usamodzielniana składa w powiecie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania przed umieszczeniem w pieczy zastępczej.)
usamodzielnienie – (Wniosek o przyznanie pomocy na usamodzielnienie osoba usamodzielniana składa w powiecie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania przed umieszczeniem w pieczy zastępczej.)
zagospodarowanie – (Wniosek o przyznanie pomocy na zagospodarowanie osoba usamodzielniana składa w powiecie właściwym ze względu na miejsce osiedlenia się osoby usamodzielnianej.)

Udziela się pomocy w uzyskaniu:

odpowiednich warunków mieszkaniowych
zatrudnienia
zapewnia się pomoc prawną i psychologiczną.

Przyznanie pomocy osobie usamodzielnianej na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie i zagospodarowanie jest uzależnione od długości pobytu w pieczy zastępczej. Osoba usamodzielniana może ubiegać się o przyznanie ww. pomocy, jeśli przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej:

3 lat – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną (przez rodzinę spokrewnioną należy rozumieć wstępnych lub rodzeństwo);
roku – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną.

Do powyższych okresów wlicza się również:

okresy pobytu w domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domu dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz w schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, zapewniającym całodobową opiekę, i młodzieżowym ośrodku wychowawczym, jeżeli orzeczenie sądu o umieszczeniu w pieczy zastępczej nie zostało uchylone;
okres pobytu osoby pełnoletniej w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej (na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 ustawy, tj. osoba pełnoletnia ucząca się w szkole, w uczelni, u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego, na kursach, jeżeli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności).

W niektórych przypadkach pracownik socjalny może przeprowadzić wywiad środowiskowy w celu ustalenia sytuacji dochodowej usamodzielnianego wychowanka.

Wywiad środowiskowy przeprowadza pracownik socjalny w miejscu zamieszkania osoby usamodzielnianej. Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszony o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej są zobowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie, o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń.

Rozpatrzenie wniosku i wydanie decyzji.

Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej. Rozpatrzenie wniosku powinno nastąpić w terminie:

do jednego miesiąca w przypadku sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego,
do dwóch miesięcy w przypadku spraw wymagających postępowania wyjaśniającego i szczególnie skomplikowanych.

Termin załatwiania spraw liczy się od dnia wszczęcia postępowania w danej instancji. W przypadku nie załatwienia sprawy w terminie, nawet z przyczyn niezależnych od organu, organ prowadzący postępowanie powinien zawiadomić stronę o fakcie niezałatwienia sprawy w terminie, podać przyczynę zwłoki i wskazać nowy termin załatwienia sprawy.

3.1. Pomoc na kontynuowanie nauki:

Pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki przyznaje się po przedłożeniu przez usamodzielnianego wychowanka na początku każdego semestru aktualnego zaświadczenia szkolnego, potwierdzającego kontynuowanie nauki w szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej oraz wniosku zaopiniowanego przez opiekuna usamodzielnienia.

Pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki jest przyznawana na czas trwania roku szkolnego - do 31 sierpnia lub akademickiego – do 30 września.

W przypadku, gdy uprawnienie do kontynuowania nauki nie obejmuje pełnego miesiąca kalendarzowego, pomoc przyznaje się w wysokości proporcjonalnej do liczby dni w danym miesiącu kalendarzowym, w którym przysługuje pomoc.

Pomoc na kontynuację nauki przyznaje się na czas nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 roku życia. Wysokość pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki wynosi 759,00 zł miesięcznie. Pomoc przysługuje w czasie trwania odpowiednio roku szkolnego, roku akademickiego, kursu albo przygotowania zawodowego.

Osoba usamodzielniana otrzymująca pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki jest obowiązana przedłożyć, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, zaświadczenie stwierdzające kontynuowanie nauki.

Pomoc na kontynuowanie nauki nie przysługuje w przypadku, gdy osoba usamodzielniana:

kontynuuje naukę w szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub uczelni, która zapewnia nieodpłatną naukę i nieodpłatne pełne utrzymanie;
bez uzasadnionych powodów zmieniła trzykrotnie, na tym samym poziomie kształcenia, szkołę, zakład kształcenia nauczycieli lub uczelnię, kurs lub przygotowanie do wykonywania zawodu;
została umieszczona w zakładzie karnym.

Pomoc na kontynuowanie nauki można zawiesić w przypadku, gdy:

w trakcie kształcenia w zakładzie kształcenia nauczycieli lub w uczelni osoba usamodzielniana przebywa na urlopie od zajęć;
osoba usamodzielniana nie realizuje indywidualnego programu usamodzielnienia.

3.2. Pomoc na usamodzielnienie:

Pomoc ta może być przeznaczona na: polepszenie warunków mieszkaniowych, stworzenie warunków do działalności zarobkowej, w tym podniesienie kwalifikacji zawodowych, pokrycie wydatków związanych z nauką innych niż na kontynuację nauki.

Wysokość pomocy pieniężnej na usamodzielnienie wynosi:

w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną - 4998 zł, jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej 3 lat;
w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-wychowawczą:

9991 zł - jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres powyżej 3 lat,
4998 zł - jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres od 2 do 3 lat,
2500 zł - jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres poniżej 2 lat, nie krócej jednak niż przez okres 1 roku.

Pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona, w zależności od ustaleń indywidualnego programu usamodzielnienia, jednorazowo lub w ratach, nie później jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia.

W przypadku gdy osoba usamodzielniana otrzymuje pomoc na kontynuowanie nauki, pomoc na usamodzielnienie jest wypłacana po zakończeniu pobierania pomocy na kontynuowanie nauki. W uzasadnionych przypadkach pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona w trakcie wypłacania pomocy na kontynuowanie nauki.

Pomoc na usamodzielnienie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, której dochód miesięczny nie przekracza kwoty 1200 zł.

3.3. Pomoc na zagospodarowanie:

Pomoc na zagospodarowanie jest wypłacana jednorazowo, nie później niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia, w wysokości 2272 zł, a w przypadku osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności w wysokości 4542 zł. Pomoc na zagospodarowanie może być przyznana w formie rzeczowej.

Pomoc na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, której dochód miesięczny nie przekracza kwoty 1200 zł.

W przypadku, gdy dochód miesięczny osoby usamodzielnianej przekracza kwotę 1200 zł, można przyznać pomoc na usamodzielnienie lub pomoc na zagospodarowanie, jeżeli jest to uzasadnione jej sytuacją mieszkaniową, dochodową, majątkową lub osobistą

Ustalając dochód osoby usamodzielnianej uwzględnia się sumę dochodów tej osoby, jej małżonka oraz dzieci pozostających na jej utrzymaniu, podzieloną przez liczbę tych osób.

Przyznania pomocy na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie lub na zagospodarowanie można odmówić w przypadku, gdy:

istnieje uzasadnione przypuszczenie, że pomoc zostanie wykorzystana niezgodnie z celem, na jaki zostanie przyznana;
osoba usamodzielniana przed osiągnięciem pełnoletność opuściła samowolnie pieczę zastępczą;
osoba usamodzielniana porzuciła naukę umożliwiającą jej przygotowanie zawodowe i nie podejmuje zatrudnienia;
stosunek pracy z osobą usamodzielnianą został rozwiązany bez wypowiedzenia z winy pracownika;
osoba usamodzielniana bez uzasadnionej przyczyny uchyla się od podjęcia proponowanego jej zatrudnienia;
osoba usamodzielniana została skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

3.4. Pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych

Pomoc ta polega na umożliwieniu zamieszkania w mieszkaniu chronionym przez określony czas, ułatwienie uzyskania mieszkania z zasobów gminy (poparcie wniosku o przydział mieszkania).

Pełnoletni wychowanek po uzyskaniu pełnoletności powinien złożyć wniosek o przydział lokalu kwaterunkowego w wydziale lokalowym Urzędu Miasta lub Urzędu Gminy w planowanym miejscu osiedlenia.

Osoba usamodzielniana mieszkając w mieszkaniu chronionym ma obowiązek ponoszenia częściowych kosztów jego utrzymania w zależności od swoich dochodów.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach starosta może ją zwolnić z ponoszenia tych opłat.

3.5. Pomoc w uzyskaniu zatrudnienia

Ten rodzaj pomocy polega na wspieraniu wychowanka w zdobyciu kwalifikacji zawodowych, uzyskaniu odpowiedniego wykształcenia zgodnie z możliwościami i dążeniami.

To także zachęcanie do udziału w szkoleniach aktywizujących, grupach wsparcia dla usamodzielnianych wychowanków oraz pokierowanie do Powiatowego Urzędu Pracy celem zarejestrowania się jako bezrobotny. Dzięki rejestracji w PUP osoba usamodzielniana nabywa również prawa do ubezpieczenia zdrowotnego.

3.6. Pomoc prawna i psychologiczna

Osoba usamodzielniana może liczyć na pomoc i wsparcie specjalistów w instytucjach na terenie Powiatu.

Zakończenie procesu usamodzielnienia

Proces usamodzielniania może zakończyć się w następujących sytuacjach:

osoba usamodzielniana kończy 25 lat;
osoba usamodzielniania sama podejmuje decyzję o opuszczeniu placówki lub rodziny zastępczej;
osoba usamodzielniana nie realizuje Indywidualnego Programu Usamodzielniania

W szczególnie uzasadnionych przypadkach, osoba która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej i po osiągnięciu pełnoletności opuściła dotychczasową rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą albo regionalna placówkę opiekuńczo-terapeutyczną, może jeden raz powrócić, o ile spełnia wymagania w ust. 2, tj. uczy się w szkole, uczelni, u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego, na kursach, jeżeli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, do dotychczasowej rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka, placówki opiekuńczo – wychowawczej lub regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej za zgodą odpowiednio starosty albo marszałka województwa oraz odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka, dyrektora placówki opiekuńczo – wychowawczej albo dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej.

Dyrektor lub kierownik placówki albo rodzina zastępcza przekazuje dokumentację dotyczącą osoby usamodzielnianej powiatowemu centrum pomocy rodzinie, nie później niż na miesiąc, przed terminem opuszczenia przez tę osobę placówki lub rodziny zastępczej.

Po zakończeniu realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia osoba usamodzielniana wraz z opiekunem usamodzielnienia i dyrektorem powiatowego centrum pomocy rodzinie właściwego do udzielenia pomocy dokonują oceny końcowej procesu usamodzielnienia.

PODSTAWOWE DOKUMENTY POTRZEBNE DO OTRZYMANIA POMOCY NA KONTYNUOWANIE NAUKI I USAMODZIELNIENIE

Postanowienie sądu o umieszczeniu w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Indywidualny program usamodzielnienia.
Druk wyznaczający opiekuna usamodzielnienia.
Oświadczenie opiekuna usamodzielnienia.
Wniosek wychowanka o przyznanie pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki oraz pomocy na usamodzielnienie z uzasadnieniem na jaki cel zostaną przeznaczone pieniądze podpisanym przez opiekuna usamodzielnienia
Zaświadczenia o okresie przebywania w placówkach lub innych rodzinach zastępczych
Zaświadczenie ze szkoły potwierdzające kontynuowanie nauki (ewentualnie o wysokości stypendium).
Pozostałe oświadczenia wychowanka.

Wzory dokumentów do pobrania dostępne na stronie internetowej pod adresem: www.pcprleczna.pl, w zakładce: FORMY POMOCY -> USAMODZIELNIANIE oraz DRUKI DO POBRANIA

6. Przydatne instytucje dla osób usamodzielnianych

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łęcznej

ul. Staszica 9, 21 – 010 Łęczna

tel. 81 53 15 384

e-mail: sekretariat@pcprleczna@.pl

Powiatowy Urząd Pracy w Łęcznej

ul. Aleja Jana Pawła II, 21 – 010 Łęczna

tel. 81 53 15 404

e-mail: lule@praca.gov.pl

Miejski/Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej na terenie Powiatu:

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łęcznej

ul. Jaśminowa 4, 21-010 Łęczna